Installatie van spanningsrail tips en trucs (Hulp bij verlichting van SLV Nederland)
U bent hier: Home > Kennisbank

Installatie van spanningsrail tips en trucs

Als er slechts een stroompunt beschikbaar is, terwijl je meerdere armaturen wilt aansluiten, kan het installeren van een spanningsrailsysteem de ideale oplossing zijn. We geven wat tips en trucs voordat je hiermee begint.

Wat is spanningsrail?

Heb je geen idee wat spanningsrail eigenlijk is? Lees dan hier onze blog "Wat is spanningsrails?" of bekijk ons webinar "Alles over spanningsrailsystemen (SLV Nederland)" op Youtube.

Heel in het kort: spanningsrail is een systeem van metalen profielen dat aan of in het plafond wordt bevestigd. In de rail kun je armaturen bevestigen, zodat ze van stroom worden voorzien. Je kunt armaturen altijd weer verplaatsen, verwijderen of extra toevoegen. Dat maakt verlichting met spanningsrail bijzonder flexibel. Dat is vooral handig in bijvoorbeeld winkels of horecagelegenheden, waar de inrichting van een ruimte snel kan veranderen.

Welke rail kies je?

Zo'n verlichtingsproject begint natuurlijk allemaal met de keuze van de spanningsrail zelf.

1-fase spanningsrail vs. 3-fasen spanningsrail

Als je de verschillende armaturen aan de spanningsrail apart wilt besturen, heb je een 3-fase spanningsrail nodig. Als ze alle armaturen altijd gelijktijdig moeten worden in- en uitgeschakeld, volstaat een 1-fase spanningsrail.

Dwarsdoorsnede van 1-fase spanningsrail

Op 1-fase spanningsrails stroomt elektriciteit alleen tussen twee geleiders: de fasegeleider (L) en de nul (N). Dit betekent dat alle lichtbronnen op de rail tegelijkertijd worden aangestuurd en dus altijd samen aan of uit gaan.

Dwarsdoorsnede van 3-fasen spanningsrail

De 3-fase spanningsrails werken met drie geleiders (L1, L2, L3), die elk afzonderlijk kunnen worden gecombineerd met de nul (N). Dit biedt daarom de mogelijkheid om drie verschillende circuits op de rail te creëren. Deze kunnen alle drie afzonderlijk aangestuurd worden. Om de drie circuits van de 3-faserail effectief te kunnen gebruiken, moeten ze worden aangesloten met een vijf-aderige voedingskabel.

Lees verder ook: Kiezen tussen 1-fase spanningsrails en 3-fasen spanningsrails

12V of 230V?

Spanningsrail is verkrijgbaar in de uitvoeringen 12V en 230V. De 12V-rails zijn over het algemeen compacter en dunner, daarom worden ze vaak gebruikt in etalages. Voor algemene verlichting worden meestal 230V-rails gebruikt. Vergeet niet dat je met 12V-rails altijd een transformator nodig hebt. Dit bepaalt het aantal lampen dat op de rail kan worden geïnstalleerd. Het bereik van 230 V-rails is veel groter dan het bereik van 12V. Bovendien is 3-fase spanningsrail alleen verkrijgbaar in 230 V.

De armaturen

Qua armaturen is de keuze heel breed. Qua ontwerp, type lichtbron en lichtkleur, formaat en materiaal is er altijd wel een oplossing die past bij de behoeften van jouw project. Er zijn spots, pendelarmaturen, breedstralers en meer. In veel gevallen kun je pendelarmaturen van een adapter voorzien die het armatuur geschikt maken voor bevestiging aan een stroomrail.

Bekijk ook het webinar "Alles over spanningsrailsystemen van SLV Nederland":

De installatie

Je hebt inmiddels het juiste type spanningsrail en de armaturen die passen bij jouw eisen en wensen gekozen. Alvorens verder te gaan met de installatie, is er een paar zaken waarop je moet letten.

Bevestiging

Er zijn drie manieren mogelijk om spanningsrail te bevestigen:

  1. Het eenvoudigste is om het direct aan het plafond of de muur te bevestigen.

  2. Voor een extra decoratieve toets kun je de rail ook ophangen (pendelen). Dit is mogelijk met een vaste ophanging of kabelophanging. Als uw rail moet worden opgehangen, hebt u ook bevestigingsklemmen nodig.

  3. In sommige gevallen kan spanningsrail ook verzonken in de wand of plafond worden ingebouwd.

Wanneer de aaneengesloten spanningsrail lang is en/of de gekozen armaturen relatief zwaar, kies dan voor de montage direct aan de wand of op het plafond.

Aansluiting

De spanningsrail moet natuurlijk worden aangesloten op het stroomnet. Je moet een verbinding tot stand brengen. De keuze voor het type verbinder is afhankelijk van de plaats in de rail waar je in de rail de aansluiting wilt plaatsen: in het midden van de rail of aan het einde.

Bij het aansluiten van stroomrail is altijd aarde nodig. Je moet er ook over nadenken waar de aardingsdraad de rail in gaat. Afhankelijk van of die naar links of naar rechts gaat, heb je een andere verbinder nodig. In het geval van een recht stuk spanningsrail maakt de zijde van de aarde dat zoveel uit, je hoeft dan alleen de rail te draaien afhankelijk van de gekozen verbinding.

Bekijk ook: Mag ik spanningsrail aansluiten zonder aardedraad

Accessoires

Met de bovenstaande opsomming kun je een functionele rechte spanningsrail installeren. Als dat is wat je in gedachte hebt, heb je op dit punt slechts nog één onderdeel nodig: eindkappen om de uiteinden van de rail netjes mee af te werken.

Wil je echter geen rechte rail, maar wil je hoeken of bochten maken, of wil je bijvoorbeeld meerdere rails aansluiten, dan heb je andere accessoires nodig. Voor deze verbindingen moet je aandacht besteden aan verschillende elementen:

  1. Controleer of de aardedraad naar links of rechts gaat. De beschrijvingen van de verbindingen geven aan of de aarde zich aan binnen- of buitenkant van de hoek bevindt.

  2. Koppelstukken kunnen ook een verbindingsfunctie hebben. Dit is echter niet altijd het geval. Het toverwoord is: voorzichtigheid. Met 230V-rails is er in principe geen beperking van het aantal rails dat achter elkaar kan worden aangesloten. Met 12V is de maximale lengte van de rail afhankelijk van de transformator en het totale vermogen van de lampen die je gaat plaatsen.

  3. Schuif en klik de adapter van een spot in de spanningsrail en gebruik de fixatieknop om de adapter in de rail te vast te zetten. Let er daarbij op dat de adapter van spanningsrail armaturen maar op één manier in de rail past. Gebruik nooit kracht om een spot te bevestigen of de fixatieknop te verdraaien!

SLV railsysteem configurator

Om je te helpen met het samenstellen van een stroomrailsysteem kun je gebruik maken van de online configurator van SLV. Hierin ga je stap voor stap door het ontwerpproces en zie je precies welke producten je moet bestellen om die configuratie te kunnen maken.

Tenslotte

Ga je een spanningsrailsysteem installeren, maak dan altijd een tekening van datgene wat je voor ogen hebt. Zo zie je het snelst waar je welke aansluitingen en koppelstukken nodig hebt, en tevens hoe de aardedraad door de rail loopt. Leg voor installatie alle delen op de grond en controleer hoe de aardelijn door de rail loopt.

Aansluitvoorbeelden 3-fase spanningsrail

Kom je er niet uit? Dat is helemaal niet erg natuurlijk. Neem contact op met een van onze lichtexperts voor een goed advies.


Meer informatie


Reacties

Reactie geplaatst op 4-3-2021 21:17:05 door E.S.
Goedenavond, Voor onze nieuwbouwwoning willen wij 3fase rail verlichting op de begane grond. We willen in de woonkamer een 3 meter lange rechte rail en bij de keuken/eettafel een rail van 6 meter met hier in het midden een stuk van 3 meter (als een T-vorm). Ik heb al veel informatie gelezen en filmpjes gezien maar begrijp nog niet alles. 1)Hoe kan 1 aansluiting op een lichtpunt op 3 verschillende schakelaars komen? 2) kan dit ook op al bestaande (dimbare) schakelaars worden aangesloten? 3) We hebben per rail maar 1 lichtpunt nodig? (Er zijn er meer, en dus ook al meer schakelaars, beschikbaar) 4) en welke andere lampen kunnen er aan de rail bevestigd worden (boven de eettafel bijvoorbeeld) en hoe gaat dit in zijn werk. 5) installeren jullie dit voor particulieren?
Reactie geplaatst op 5-3-2021 14:09:22 door SLV Nederland

Beste E.S.,

Hartelijk dank voor je vragen. Spanningsrail is een prachtig product, maar het vergt inderdaad even wat planning. Je elektro-installateur kan je hier eventueel ook bij ondersteunen.

Ik ga proberen de vragen zo begrijpelijk mogelijk uiteen te zetten:

  1. Hoe kan 1 aansluiting op een lichtpunt op 3 verschillende schakelaars komen?
    Om van de drie fasen in een 3-fase rail gebruik te maken, zul je een aangepaste kabel naar de aansluiting moeten leggen. In feite bestaat deze uit 5 draden: de 0-draad (blauw), de aardedraad (geel/groen) en 3 fasedraden (normaal gesproken bruin). Elke schakelaar is gekoppeld aan van de fasedraden. Dit stelt je in staat om de armaturen die je aan een 3-fase spanningsrail koppelt, als groepen in- en uit te schakelen. Je kunt er ook voor kiezen om een 1-fase spanningsrail te gebruiken. Er lopen dan “gewoon” 3 draden naar de rail, waarvan 1 de fasedraad is die voor het in/uitschakelen zorgt. Bij een 1-fase spanningsrail gaan alle lampen tegelijk aan of uit.

    Het is overigens ook mogelijk om te gaan werken met intelligente lichtbronnen (bijvoorbeeld Philips Hue). Je gebruikt dan een 1-fase rail, puur om de armaturen van voeding te voorzien. Het schakelen van individuele lichtbronnen verloopt dan via de bediening / app van Hue.
     
  2. Kan dit ook op al bestaande (dimbare) schakelaars worden aangesloten?
    Je kunt in principe met een dimmer de spanningsrail bedienen, echter of dit functioneert is afhankelijk van enerzijds welke armaturen c.q. lichtbronnen je in de spanningsrail bevestigd, en anderzijds van het type dimmer dat je in de wand hebt zitten. De dimtechniek van de dimmer moet geschikt zijn voor de gebruikte lichtbronnen in de spanningsrail. Daarnaast moet het vermogen (wattage) van de dimmer aansluiten bij het totale vermogen van de armaturen die je er mee gaat bedienen.
     
  3. We hebben per rail maar 1 lichtpunt nodig?
    Het meest praktisch is om 1 railcircuit vanuit 1 lichtpunt aan te sluiten. De rail-delen kun je onderling natuurlijk aan elkaar klikken (zoals de T-splitsing). Alle gekoppelde delen worden vanuit hetzelfde lichtpunt gevoed. Wil je van 3-fase spanningsrail (in 3 groepen bedienen) gebruik maken, dan zal het lichtpunt zoals eerder omschreven moeten zijn voorzien van een 5-aderige kabel en 3 schakelaars.
     
  4. Welke andere lampen kunnen er aan de rail bevestigd worden (boven de eettafel bijvoorbeeld) en hoe gaat dit in zijn werk.
    Ik zou je willen adviseren om in onze BIG WHITE ’21 catalogus te kijken (https://a.storyblok.com/f/59988/x/8d5c3d3e45/slv_big-white-21_nl_72dpi.pdf). Alle 1-fase armaturen staan vanaf pagina 506. Alle 3-fase armaturen kun je terugvinden vanaf pagina 464.
  1. Installeren jullie dit voor particulieren?
    SLV verzorgt zelf geen installatiewerkzaamheden. We kunnen uiteraard met je meekijken naar een installateur in de buurt, die ook met onze producten werkt.

Mocht je nog vragen hebben, dan hoor ik dat graag.


Reactie geplaatst op 6-3-2021 10:24:33 door E.S.
Is het mogelijk om andere lampen dan die in de catalogus te bevestigen? En op welke manier kan dit?
Reactie geplaatst op 8-3-2021 09:16:43 door SLV Nederland

In principe kun je ook andere lampen te bevestigen aan de 1-fase of 3-fase spanningsrail, wanneer het gaat om pendelarmaturen. Je gebruikt daarvoor een losse pendeladapter die past bij de betreffende spanningsrail, bijvoorbeeld voor witte 1-fase rail: 143121 of 143171. Je dient de originele stekker van de voedingskabel van het armatuur te verwijderen en monteert hierop de pendeladapter. Je dient wel te letten op het gewicht van het armatuur. Dit moet de draagkracht van de adapter en van de rail zelf niet overstijgen natuurlijk.


Reactie geplaatst op 15-3-2021 18:48:00 door Boris Grifo
kan je deze monteren op de wand om dan zo naar het plafond over te gaan? Lichtpunt bevindt zich in de wand.
Reactie geplaatst op 16-3-2021 08:08:22 door SLV Nederland

Hallo Boris Grifo, dank voor je bericht. Je kunt spanningsrail in principe ook op een wand monteren. Er zijn ook kapjes verkrijgbaar om delen van de rail af te dekken. Dat ziet meteen netjes uit en voorkomt dat je met je vingers in kan komen. Maar in feite zou dat visueel hetzelfde opleveren als een kabelgootje monteren?


Reactie geplaatst op 16-3-2021 17:27:36 door Boris Grifo
Ik heb met mijn leverancier gebeld (cebeo) ze zeggen dat ik best de flexiebele overgang gebruik, omdat er geen overgangshoek bestaat van wand naar plafond van 90° blijkbaar, is dit zo? Bedankt voor uw vlot antwoord. Een kabelgootje van DLP is niet estetisch even mooi vind ik.
Reactie geplaatst op 16-3-2021 18:40:22 door Timo
Welke mogelijkheden zijn er om stroom naar een 1-fase rail te krijgen als deze niet over een lichtpunt heen loopt? Is er bijvoorbeeld een mogelijkheid om de rail op een willekeurig punt te voeden door middel van een kabel vanaf het lichtpunt en iets dat aan de rail geklikt kan worden?
Reactie geplaatst op 18-3-2021 08:06:55 door SLV Nederland

Hallo Boris Grifo, het is natuurlijk afhankelijk van welk merk spanningsrail we uit gaan. Maar als ik spreek voor SLV, dan is er inderdaad een dergelijke bocht alleen in het horizontale vlak (dus een 90 graden hoek naar link of rechts over het plafondvlak). De flexibele overgang zou dan inderdaad een oplossing kunnen zijn.


Reactie geplaatst op 18-3-2021 08:18:22 door SLV Nederland

Hallo Timo, om de 1-fase rail van voeding te voorzien gebruik je een connector aan het uiteinde van de rail (bijvoorbeeld 143031) ofwel een verbindingsstuk tussen twee delen spanningsrail (bijvoorbeeld 143101).


Reactie geplaatst op 28-4-2021 22:55:23 door Jacqueline
Goedendag wij hebben een railsverlichting opgehangen. Rails van 2 meter doorgezaagd met een tussenverbinding ertussen. Nu doet rechts het wel en links niet. Hoe kan dit? En hoe lossen wij dit op? Alvast bedankt
Reactie geplaatst op 29-4-2021 09:55:29 door SLV Nederland

Hallo Jacqueline,

Hartelijk dank voor je vraag via ons platform. Kun je een foto of tekening delen van hoe je een en ander hebt ingericht? Waar zit de aansluiting voor de voeding in deze installatie? Zou het kunnen zijn dat je het tweede stuk rails “verkeerd om” hebt zitten en daardoor de aardeverbinding niet doorloopt? (dit zou je overigens wel al gemerkt moeten hebben bij het monteren van de doorverbinder). Andere mogelijkheden zijn dat de doorverbinder op de een of andere manier defect is, of dat je een geïsoleerde doorverbinder hebt gebruikt (die geeft geen stroom door).

We horen het graag!


Reactie geplaatst op 8-9-2021 21:50:51 door Jeanne van Kampen
Hallo, Wij hebben een 1 fase rail afgeschaft, echt de voeding is te smal voor de centraaldoos waardoor deze zichtbaar blijft. Hoe kun je dit oplossen?
Reactie geplaatst op 10-9-2021 10:27:30 door SLV Nederland

Hallo Jeanne, dank voor je bericht. Welke soort voeding heb je bij de rail aangeschaft? Eentje aan het uiteinde van de rail of een middenvoeding die je in rail zelf aanbrengt? Doorgaans kun je in de bouwmarkt afdekkapjes voor de centraaldoos aanschaffen. Daarmee is de doos netjes afgewerkt en breng je de rail eroverheen aan.


Reactie geplaatst op 14-12-2021 13:07:51 door Marloes
Ik wil één lange rails (SG, ZIP 230V) van muur tot muur met spots én pendellampen in 2-en "knippen", met aan beide kanten aansluiting op lichtpunt, zodat de helft van de rails apart aan/uit te zetten is. Kan dit met een gewoon koppelstuk?
Reactie geplaatst op 20-12-2021 09:15:34 door SLV Nederland

Beste Marloes, je dient een geisoleerd koppelstuk te gebruiken, dus één die de stroom niet doorlaat. Andere zou de rails als 1 stroomkring gezien worden en kun je de helften niet individueel in en uitschakelen.


Reactie geplaatst op 21-3-2022 08:51:56 door Matie Schreurs
Beste, Wij hebben een 1 fase opbouwrail 230 V gekocht met 6 Noblo spots 2700k (No 1001862) . Vijf van de zes branden maar één brand niet. Omdat de adaptor geen contact maakt met de rail. Als ik er terug ging naar de winkel branden het wel en thuis niet? Een vreemde situatie. Wat kan ik hier aan doen ? De adaptors zitten allemaal in de zelfde richting. Grtjes Matie
Reactie geplaatst op 21-3-2022 08:54:03 door SLV Nederland

Hallo Matie, 

Het zou kunnen zijn dat de pinnetjes van de adapter aan het armatuur niet ver genoeg naar buiten komen. In deze bijlage zit een stappenplan over hoe je dit kunt controleren. Zou je hier eens naar willen kijken?


Reactie geplaatst op 10-9-2022 18:27:01 door Melissa
Goedenavond, wij hebben 2 1-faserails die we aan elkaar vast gemaakt hebben met een tussenstuk. 1 lamp doet het (zowel links als rechts van het tussenstuk) , maar zodra wij een tweede lamp erbij doen doen ze het beide niet. Het lijkt dus wel alsof er maar 1 lamp voorzien kan worden van stroom. We hebben al verschillende lampen geprobeerd maar dat lijkt niet het probleem. Wat zou wel het probleem kunnen zijn?
Reactie geplaatst op 21-7-2023 09:32:41 door Raf
Beste, kunnen de inbouwrails van SLV ook in een gyprocplafond ingewerkt/bevestigd worden en zo ja, hoe gebeurd dit dan? In de technische fiche staat precies enkel de mogelijkheid om te bevestigen in systeemplafonds. Groetjes Raf
Reactie geplaatst op 31-7-2023 10:22:52 door SLV Nederland

Hallo Raf, hartelijk dank voor je vraag.

In de handleiding van onze spanningsrail vind je de inbouw instructie, je dient voldoende bevestigingspunten te monteren, dit is afhankelijk van het totaal gewicht en totale constructie. Er zijn verschillende mogelijkheden om een en ander te monteren, een beetje inzicht ervaring in constructies is wel handig.


Reactie geplaatst op 24-3-2024 21:52:25 door Mitch
Hallo, de voeding komt net in het midden van de rail uit. Moet ik de kabels verlengen tot het begin van de rail of bestaat er een andere optie? Hoe los ik dit best op? Mvg Mitch
Reactie geplaatst op 25-3-2024 08:27:17 door SLV Nederland

Hallo Mitch, dank voor je bericht! Kun je aangeven om welk merk / soort rail het gaat en wat voor voeding je hebt?

Ga ik even uit van EUTRAC 3-fase rail, dan heb je enerzijds voedingen aan het einde van de rail:

EUTRAC 3-fase eindvoeding

Maar er zijn ook voedingen die je op een willekeurige plaats in de rail kunt zetten:

EUTRAC 3-fase middenvoeding

Bovendien hebben koppel- en hoekstukken vaak de mogelijkheid (afhankelijk van merk en type) om voeding aan te sluiten.

In sommige gevallen is er boven de rail een beperkte ruimte waarin je wellicht een kabel kunt laten lopen tot aan het begin van de rail.


Reactie geplaatst op 25-3-2024 10:04:51 door Mitch
Bedank voor uw snelle reactie. Dit gaat om de 2m link track.   We plaatsen er 4 spots op: Nordlux Omari Link - 1-Fase Railspot - Ø3,2cm - LED - Zwart
Reactie geplaatst op 25-3-2024 10:05:45 door SLV Nederland

Hallo Mitch, voor zover ik kan zien heeft Nordlux / Link Track geen voedingsadapters die in de rail zelf vallen. Een mogelijkheid is wellicht om het stuk van 2 meter doormidden te zagen en er een "Central adapter for rails" tussen te zetten, dan kun je in het midden de voedingskabel aanbrengen.


Reageren op dit artikel

*:
:

(Wordt niet getoond op website)
*:
 

 

* Gemarkeerde velden zijn verplicht

Geen blog missen?

Blijf net als vele anderen geïnformeerd over alle nieuwe artikelen, video's en podcasts dankzij de gratis nieuwsbrief die periodiek per e-mail verstuurd wordt.

Gratis. Je privacy is 100% gegarandeerd.

Even sparren met een lichtadviseur?

Je kunt direct online een meeting inplannen met een van onze lichtadviseurs. Of het nu gaat om een korte vraag, het (vrijblijvend) introduceren van een offerte-aanvraag of iets anders; we staan graag voor je klaar!

Heb je nog (andere) vragen?

Is jouw vraag met de informatie op pagina niet of niet volledig beantwoord? Of staat je vraag of onduidelijkheid misschien nog niet in onze Kennisbank? Neem dan contact op met onze verlichtingsexperts.

Hulp bij verlichting

Onze Kennisbank bevat tientallen veelgestelde vragen en thema's rondom de projectmatige toepassing van verlichting.